Τι είναι το έκζεμα και πώς δημιουργείται
Το έκζεμα είναι μια διαταραχή του φραγμού του δέρματος, μια φλεγμονή που προκαλεί συμπτώματα όπως η ερυθρότητα, η φαγούρα και το φλεγμαίνον δέρμα που συχνά συνοδεύεται από σχηματισμό φλυκταινών. Έκζεμα είναι η ονομασία ενός συνόλου δερματικών παθήσεων που ως κοινό χαρακτηριστικό έχουν τα παραπάνω συμπτώματα. Παρουσιάζεται πολύ συχνά σε βρέφη και παιδιά, ωστόσο, είναι συχνό και στους ενήλικες.
Το έκζεμα μπορεί να είναι ενδογενές ή εξωγενές. Το ενδογενές το δημιουργεί ο ίδιος ο οργανισμός και είναι απόρροια γενετικής προδιάθεσης, ενώ μπορεί να εκδηλωθεί ως ατοπική δερματίτιδα, σμηγματορροϊκή δερματίτιδα ή δυσιδρωσικό έκζεμα. Το εξωγενές οφείλεται σε εξωτερικούς παράγοντες που το επηρεάζουν και μπορεί να είναι η δερματίτιδα εξ επαφής, δηλαδή η δερματίτιδα που προκαλείται λόγω επαφής με κάποια ερεθιστική ουσία ή λόγω αλλεργικής αντίδρασης.
Η πιο συχνή μορφή εκζέματος είναι η ατοπική δερματίτιδα. Συνήθως εμφανίζεται κατά την παιδική ηλικία και μπορεί να είναι είτε ήπιας είτε πιο βαριάς μορφής. Ένα παιδί μπορεί να εμφανίσει ατοπική δερματίτιδα συχνότερα, αν κάποιος από τους γονείς του το έχει επίσης. Τα παιδιά με ατοπική δερματίτιδα έχουν υψηλότερο κίνδυνο να παρουσιάσουν τροφικές αλλεργίες, άσθμα και ρινίτιδα. Η ατοπική δερματίτιδα παρουσιάζεται με φυσαλίδες, ξηροδερμία, ερυθρότητα και κοκκίνισμα στους αγκώνες, στα γόνατα, στο πρόσωπο, στο λαιμό και στους καρπούς. Αν ο ασθενής ξύσει τα σημάδια, το έκζεμα επιδεινώνεται, το ίδιο και η φαγούρα. Ερεθιστικοί παράγοντες είναι ο κρύος καιρός, η υγρασία, τα απορρυπαντικά, τα σαπούνια, τα αρώματα, η σκόνη, οι τρίχες ή το σάλιο ζώων, οι δερματικές λοιμώξεις, τα υφάσματα (συνθετικά), οι ορμονικές αλλαγές (π.χ. σε περίοδο εγκυμοσύνης) και οι τροφικές αλλεργίες.
Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα είναι μια πολύ κοινή πάθηση που προκαλεί ερυθρότητα, φαγούρα και εξάνθημα. Το εξάνθημα μπορεί να εκδηλωθεί ως κίτρινη ή λευκή κρούστα και να καλύπτει την επιφάνειά του. Η μορφή αυτή μπορεί να εμφανιστεί στο κρανίο, στα αφτιά, στα φρύδια, στα βλέφαρα, στο πρόσωπο, στα γεννητικά όργανα ή στις μασχάλες. Είναι συχνότερη σε ηλικίες μεταξύ 30-60 ετών. Τη νόσο μπορεί να πυροδοτήσουν μια σειρά από παθήσεις όπως η κατάθλιψη, η επιληψία, οι διατροφικές διαταραχές, η ακμή, η ψωρίαση, η νόσος Πάρκινσον, καθώς και η λήψη ορισμένων φαρμάκων.
Το δυσιδρωσικό έκζεμα ονομάζεται αλλιώς και παλαμοπελματιαίο έκζεμα. Πρόκειται για μία ενδογενή κνησμώδη, χρόνια και υποτροπιάζουσα φυσαλιδώδη δερματίτιδα άγνωστης αιτιολογίας. Τυπικά συμπεριλαμβάνει τα πέλματα, τις παλάμες και τις πλάγιες πλευρές των δακτύλων. Πλήττει νέους ενήλικες και των δύο φύλων. Παρουσιάζεται με μικρές φυσαλίδες, οι οποίες μπορούν να σχηματίσουν και μεγαλύτερες και να επιμολυνθούν. Επιμένουν για αρκετές εβδομάδες και μετά υφίενται με απολέπιση.
Η δερματίτιδα εξ επαφής είναι η δερματική αντίδραση όταν ο οργανισμός έρχεται σε επαφή με συγκεκριμένες ουσίες. Υπάρχουν δύο είδη δερματίτιδας εξ επαφής: η ερεθιστική και η αλλεργική. Η ερεθιστική δερματίτιδα περιλαμβάνει επαφή με έναν ερεθιστικό παράγοντα όπως τα οξέα, τα μαλακτικά, τα καθαριστικά, τα απορρυπαντικά, οι βαφές μαλλιών και κάποια σαμπουάν. Η αλλεργική δερματίτιδα συμβαίνει όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αντιδρά σε μια συγκεκριμένη ουσία, ένα αλλεργιογόνο. Ως τέτοια μπορούν να θεωρηθούν τα υφάσματα, το λάτεξ, τα φυτά, η γύρη, κάποια μέταλλα, συστατικά σε δερμοκαλλυντικά, ορισμένα φάρμακα.
Θεραπεία και φυσική αντιμετώπιση εκζέματος
Οριστική και άμεση θεραπεία για το έκζεμα δεν υπάρχει. Ένας φυσικός τρόπος που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είναι όταν ξέρεις ποιος είναι ο ερεθιστικός παράγοντας που το προκαλεί, να τον αποφεύγεις. Το ίδιο ισχύει και σε περιπτώσεις αλλεργίας.
Συνιστάται η συχνή χρήση ενυδατικών και μαλακτικών κρεμών στο σώμα. Επίσης, μπορεί να χορηγηθούν τοπικά κορτικοστεροειδή, τοπικοί αναστολείς καλσινευρίνης και σε περιπτώσεις όπου παρατηρείται έντονη φαγούρα αντιισταμινικά. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να χορηγηθούν συστηματικά κορτικοστεροειδή, κυκλοσπορίνη ή να εφαρμοστεί φωτοθεραπεία για τον περιορισμό της φλεγμονής (εναλλακτική μέθοδος θεραπείας με χρήση ειδικών λαμπών σε συγκεκριμένα μήκη κύματος).
Σε περίπτωση, που λόγω του εκζέματος το δέρμα έχει εκτεθεί σε κάποιο βακτήριο ή μικρόβιο μπορεί να χορηγηθεί αντιβιοτική αγωγή.
Συμβουλές πρόληψης για το έκζεμα
Το έκζεμα δεν είναι εύκολο να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά. Αυτό σημαίνει ότι η πρόληψη είναι το πιο σημαντικό βήμα στην καταπολέμησή του! Οι παρακάτω συμβουλές θα σε βοηθήσουν να μειώσεις τη συχνότητα και την ένταση των εξάρσεων και των ενοχλητικών συμπτωμάτων.
Φρόντισε το δέρμα σου: Έχει αποδειχθεί ότι είναι πολύ αποτελεσματική η καθημερινή ενυδάτωση του δέρματος. Για τα μικρά παιδιά, συνιστάται να μην χρησιμοποιείς πολύ ζεστό νερό και να μην το τρίβεις με πετσέτα.
Απόφυγε την υγρασία: Φυσικά, αυτό δεν είναι πάντα εφικτό. Αλλά έχει παρατηρηθεί ότι η υγρασία εντείνει τα συμπτώματα.
Μην υπερβάλλεις με τα αντισηπτικά: Καθαριότητα ναι, αλλά χωρίς υπερβολές. Μην χρησιμοποιείς συνεχώς αντισηπτικά και ζεις σε αποστειρωμένο περιβάλλον, διότι εκτός από το ανοσοποιητικό σου, κάνεις και το δέρμα σου πιο ευάλωτο σε βλάβες.
Απόφυγε την παρατεταμένη επαφή με αλλεργιογόνα: Αν έχεις διαπιστώσει ότι όταν βρίσκεσαι ώρα κάπου ή δίπλα σε κάποιο ζώο ή φυτό, εμφανίζεις εξάνθημα, προσπάθησε να αποφύγεις ή έστω να περιορίσεις στο ελάχιστο την επαφή με αυτό. Επίσης, αν γνωρίζεις ότι έχεις αλλεργία σε κάποιο συστατικό, δερμοκαλλυντικό, καθαριστικό μην το χρησιμοποιείς καθόλου.
Μύθοι και αλήθειες για το έκζεμα
Μύθος #1: Το έκζεμα μπορεί να μεταδοθεί από τον έναν στον άλλο με επαφή.
Η αλήθεια: Όχι, το έκζεμα είναι μια αντίδραση του οργανισμού σε κάποιες ουσίες και δεν είναι σε καμία περίπτωση μεταδοτικό. Αντιθέτως, ο ασθενής πρέπει να φροντίζει να πλένεται καλά στο σημείο και να μην το αγγίζει με βρώμικα χέρια, διότι μπορεί να μολύνει τυχόν ανοιχτές πληγές λόγω εκζέματος στο δέρμα του.
Μύθος #2:Το έκζεμα επιδεινώνεται κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Η αλήθεια: Όχι, κατά τη διάρκεια του ύπνου, τα συμπτώματα του εκζέματος τείνουν να επιδεινώνονται. Αυτό μπορεί να συμβαίνει είτε γιατί κατά τη διάρκεια του ύπνου οι ασθενείς τείνουν να ξύνουν τα σημάδια περισσότερο, άρα αυξάνεται η αίσθηση κνησμού είτε γιατί έχουν περάσει ώρες από την τελευταία στιγμή της ενυδάτωσης είτε γιατί μειώνεται η θερμοκρασία του σώματος όταν αυτό κοιμάται, με αποτέλεσμα να επιδεινώνεται η φαγούρα τη νύχτα.
Μύθος #3: Τα παιδιά με έκζεμα θα συνεχίσουν να το εμφανίζουν ακόμη και όταν ενηλικιωθούν.
Η αλήθεια: Υπάρχει ένα μικρό ποσοστό παιδιών που θα έχουν έκζεμα και όταν ενηλικιωθούν, ωστόσο τα περισσότερα παιδιά μετά από χρόνια παύουν να παρουσιάζουν το πρόβλημα. Είναι σημαντικό βεβαίως να τηρούνται όλοι οι κανόνες πρόληψης και περιορισμού του εκζέματος (τακτικό μπάνιο, ενυδάτωση, αποφυγή ερεθιστικών παραγόντων).
Σχετικά προϊόντα: Σειρά Rigenoma & Idrozoil
Οι πληροφορίες του άρθρου αντλήθηκαν από το: https://www.doctoranytime.gr/p/ekzema
